Communicatievraag met een F? Raadpleeg de HSTotaal-woordenlijst!

start a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

 

HSTotaal woordenlijst:
van Faber-Castell Typometer tot fulfilment.

Verklaringen van communicatiebegrippen, design dialect, reclametaal, ontwerpwoorden, vormgeversjargon, typografische vaktaal, dtp-kreten, grafische uitdrukkingen, drukkerslatijn, papiertermen en van enige creatieve wartaal.

 

f

Faber-Castell Typometer

kunststof liniaal waarmee de lettergrootte en het regeltransport gemeten kan worden van letters. Op de liniaal staat een verdeling in centimeters, augustijnen (cicero’s) en inches. Wordt ook typometer of cicerolatje genoemd. 

factsheet

een feitenoverzicht, presentatie van gegevens waarin het draait om de kernpunten, vaak ondersteund met korte teksten, tabellen, opsommingen, schematische voorstellingen, iconen en infographics, met een maximale omvang van één, hooguit twee pagina’s. Factsheets bevatten vaak productinformatie, technische gegevens, statistieken, antwoorden op veelgestelde vragen, educatief materiaal of montage-instructies. Factsheets zijn soms een samenvatting van een langer document.

fantasieletters

letters die qua vorm en stijl niet kunnen worden ondergebracht in een van de rubrieken van de traditionele letterclassificatie: de Humanen, Garalden, Realen, Didonen, Mechanen, Linearen, Incisen, Scripten, Manuaren en Exoten.

FAQ

Frequently Asked Questions, veel gestelde vragen. De FAQ-button komt regelmatig voor op websites waar toelichting nodig is bij de handelingen die uitgevoerd moeten worden. Of waar aanvullende informatie nodig is bij bijvoorbeeld bestellingen. Of is het een lijst met feiten over bijvoorbeeld regels of afspraken, meestal in vraag-antwoord opzet.

Fasson

fabrikant en merk van zelfklevende materialen.

FC

full color drukwerk, vierkleurendruk, drukwerk dat wordt opgebouwd uit vier kleuren: Cyaan (blauw), Magenta (rood), Yellow (geel) en Black (zwart, de Key kleur); CMYK. 

Fibonacci-reeks

de konijnenreeks, getallenreeks van Leonardo Pisano, een reeks die de getallen van de Gulden Snede benadert en ingezet kan worden als hulpmiddel om tot een harmonische verhouding en een aangename verdeling te komen bij drukwerkverzorging. Denk bijvoorbeeld aan de verhouding tussen de bladspiegel en de zetspiegel van een boek, de marges van boekpagina’s, verschillende regellengtes, toenemend wit tussen teksten, oplopende lettergroottes, een reeks fotoformaten. De reeks is genoemd naar Leonardo Pisano, een wiskundige die mogelijk inspiratie opdeed in Algerije waar hij Indiase en Arabische wiskunde bestudeerde en de reeks in 1202 publiceerde na het bestuderen van het konijnenfokken. De reeks begint met 0 en 1 en vervolgens is elk volgend cijfer de som van de twee voorgaande (het is aannemelijk dat het fokken met twee konijnen is gestart). Dus als volgt: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946 enzovoorts. Deze getallenreeks is voor de typograaf en vormgever een hulpmiddel en niet bedoeld om er angstvallig aan vast te houden, maar er zo nodig vanaf te wijken om tot een werkbare reeks te komen.

film

glasheldere, dunne kunststof waarop, ook langs fotografische weg, teksten en afbeeldingen kunnen worden aangebracht. Fotografische film is voorzien van een lichtgevoelige zijde, de emulsiezijde, de schichtzijde. Een andere betekenis van film is de rolprent of video, een serie opeenvolgende stilstaande beelden die door de snelheid waarmee de beelden elkaar opvolgen door het oog als een vloeiende beweging worden ervaren.

filmretouche

het handmatig uitvoeren van eenvoudige correcties is lijnnegatieven. Zoals uitpunten: bij het maken van een negatiefopname kunnen kleine heldere puntjes in de emulsiezijde (in de schichtlaag, de schichtzijde) van de film zijn ontstaan die niet tot het beeld behoren. Deze gaatjes veroorzaken stipjes die bij het maken van clichés voor boekdruk of het maken van offsetplaten voor offset als beeld blijven staan en op elke afdruk zullen terugkeren. De gaatjes worden handmatig met zwarte dekverf op de niet-emulsiezijde van de film dicht geschilderd. Ook het zogenaamde doorhalen is retouchewerk. Onder doorhalen wordt verstaan het herstellen van onderbroken of gesluierde lijnen met speciale doorhaalnaalden of schraapmesjes (van Swann Morton). Rechte lijnen worden langs een stalen liniaal doorgehaald. Een lijn wordt aan één zijde helemaal opengehaald en niet gedeeltelijk, omdat er risico is dat het doorgehaalde deel niet precies aansluit op het niet-doorgehaalde deel van de lijn. 

fineliner

schrijfgereedschap, tekengereedschap, stiftje met zwarte, blauwe, groene of rode inkt, waarmee grafisch vormgevers zeer nauwkeurig hun gedachten op papier kunnen zetten.

flap

extra strook aan een omslag of een map die naar binnen gevouwen wordt en bedoeld is om de inhoud vast te houden en gebruikt kan worden voor aanvullende informatie. 

fleetmarking

het aanbrengen van afbeeldingen en teksten op transportmiddelen (auto’s, vliegtuigen) middels kunststof kleefmaterialen.

flexografie

flexodruk, flexo, snelle rotatieve hoogdruktechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van flexibele, rubber, kunststof of metalen drukvormen waarop de drukvorm verhoogd is aangebracht. Flexo vindt voornamelijk toepassing in de verpakkingsindustrie, zeer geschikt voor flexibele verpakkingsmaterialen, zoals papier, karton, textiel, kunststof, aluminiumfolie en golfkarton. Bijvoorbeeld voor inpakpapier, vleeswarenzakjes, dozen, draagtassen. Flexodrukpersen leveren vandaag de dag topkwaliteit verpakkingen, bedrukken golfkarton met een maximale dikte van 10 mm, met een snelheid van 12.000 vel per uur op een formaat van zo’n 1,5 x 2,5 meter in 10 kleuren.

flow chart

beknopt overzicht van de structuur, de flow, van een interactieve programma, ook van een website.

fluoriserende inkten

zeefdrukinkt met een grove pigment en extreem felle kleurkracht, verkrijgbaar in een beperkt aantal tinten, groen, rose, rood, geel of blauw. Fluorinkt is beperkt lichtecht en daardoor bedoeld voor binnengebruik en minder geschikt voor buitenreclame. 

flyer

een communicatiemiddel, een grafisch product, een ongevouwen, tweezijdig bedrukt blad van twee pagina’s (voor- en achterzijde), vaak kleiner dan A4 (bijvoorbeeld A5-formaat, 10,5 x 14,8 cm). Een flyer wordt ingezet voor een korte, kernachtige boodschap, geen lange teksten. Verspreiding vindt plaats via hah-bezorging, op straat, in de open lucht bij bijvoorbeeld festivals en evenementen. 

FM-raster

Frequency Modulated raster, staccato, stochastisch of cristalraster, ook wel genoemd diffusion dither, een uitvinding uit de jaren 90. FM-raster is een raster om kleurenfoto’s te reproduceren en waarmee verlopende kleurtinten en egale kleurvlakken worden weergegeven. Het is een variant op het klassieke puntenraster, het AM-raster. Bij het FM-raster worden zeer kleine stippen - microdots - in een willekeurig patroon gerangschikt. Donkere tinten worden weergegeven met meer stippen en lichte tinten met minder stippen - vandaar de term Frequency Modulated (frequentie gecontroleerd). De willekeurige verdeling van de punten voorkomt patroonvorming, rozetvorming, trapvorming bij schuine lijnen en het moiréverschijnsel in de beeldweergave, een nadelig verschijnsel bij traditionele AM-rasters. De microdot-structuur van het FM-raster leidt bijna tot fotokwaliteit; zeer fijne details, vloeiende tinten en kleine teksten kunnen gemakkelijk in raster worden opgebouwd. FM-rasters kennen ook nadelen: de middentoonpartijen ogen vaak korrelig, wolkerig en zijn daardoor minder egaal, de voorbereiding duurt langer vanwege het zwaardere rekenwerk in de RIP en de fijne rasterpunten zijn gevoeliger voor puntverbreding waardoor kleuren lastiger zijn te beheersen. FM-raster is is vanwege deze nadelige kanten doorontwikkeld tot het Sublima-raster, een mengvorm tussen gewone AM-raster en het FM-raster, met de voordelen van beide.

folder

grafisch product, communicatiemiddel van 4 of 6 pagina’s met een uitsluitend een gevouwen eindresultaat, dus zonder nietje of op een andere wijze gebrocheerd. Niet te verwarren met een folder, dat een gevouwen product is. Een flyer wordt gevouwen met een wikkelslag, luikvouw (af altaarvouw) of zigzag. Van een brochure wordt gesproken als het eindproduct uit meer dan zes pagina’s bestaat en er nietjes of andere technieken zijn gebruikt om te brocheren.

foliedruk

of persvergulden, een veredelingstechniek waarbij een afbeelding in gekleurde glanzende of matte folie, zelfs goudfolie - bladgoud, door middel van een magnesium of messing stempel, hitte (130 graden) en hoge druk op een materiaal (linnen, papier of karton, zelfs leer) wordt aangebracht, bijvoorbeeld op een luxe boekomslag, waardepapieren, luxe visitekaartjes. Het resultaat is een afbeelding met zeer hoge glans. Naast goudfolie en zilverfolie is er een grote variatie aan gekleurde folie, metallic folie, matte folie en holografische folie. Wordt foliedruk gecombineerd met een blindstempel (preegdruk) dan wordt het effect versterkt en komt de folie verdiept in of verhoogd op de ondergrond te liggen. 

folio

een vel papier dat over de lange zijde één maal is gevouwen, dus bij elkaar 4 pagina’s, bladformaat van 215 x 340 mm, in de periode vóór de standaardisering van papierformaten (de A-reeks) in Europa in gebruik.

fond

kleurfond, een gekleurd vlak dat de ondergrond, achtergrond of het decor vormt voor een object (typografisch, beeld, foto); een rode letter op een geel fond.

font

verzameling letters, cijfers, tekens en symbolen van één variant binnen een lettertype (bijvoorbeeld Helvetica normaal romein) dat analoog in de letterkast, of digitaal in een tekstverwerker, de zetmachine, printer of software aanwezig is. 

fopdracht

populaire maar flauwe grap die in het grafisch bedrijf wordt uitgehaald bij groentjes, stagiairs en leerlingen. Zij worden op een onmogelijke boodschap uitgestuurd om bijvoorbeeld een zakje rasterpuntjes te halen bij een collega-bedrijf en worden vervolgens een middag van het kastje naar de muur gestuurd; de rasterpuntjes zijn toevallig nét op. Slimmeriken hadden het snel door, lieten zich niet bij de neus nemen en namen een vrije middag. Andere boodschappen waarmee leerlingen op pad worden gestuurd zijn de letterzeef, kwadratenschaar, de pasjesboor, de rasterwisselstang, het uitgekooktlood, de kleurenbalk en het lenzenvijltje. Vanwege de professionalisering van de opleiding en de komst van een steeds mondiger en meer streetwise student is het uithalen van grappen een vrij zinloze bezigheid en daarmee het op pad sturen van studenten met fopdrachten vrijwel verdwenen. 
 

formaatwit

metalen werkmateriaal van de handzetter voor het samenstellen van zetwerk voor hoogdrukvormen. Formaatwit is een vorm van wit, dat wordt gebruikt om lager liggende, niet-drukkende delen in een hoogdrukvorm die worden gebruikt om de hoger liggende, drukkende delen - clichés, pagina’s - in positie te brengen en te houden. Formaatwit zijn grote stukken lood, gietijzer of aluminium tot een formaat van maximaal 60 cicero lang, dat wordt gebruikt bij opsluiten van drukvormen die uit 4, 8, 16 of 32 pagina’s bestaan, zogenaamde drukvellen. Het samenstellen heet ’inslaan’ en vindt plaats op ’het steen’, een grote stenen of gietijzeren tafel in de boekdrukkerij. Formaatwit wordt in de zetterij opgeborgen in zogenaamde formaatkasten. 

formulier

een gedrukt of elektronisch invulmodel (forms op internet) van een of meerdere pagina’s om vanwege een procedure met de hand of via een toetsenbord en beeldscherm gestructureerd informatie te vast te leggen (bijvoorbeeld een verzoek, vaststelling, verklaring, beschikking), te lezen, te bewerken en te transporteren. Doorgaans is een formulier voorgestructureerd en wordt door middel van een vraagstelling - een open vraag, een expliciet antwoord, een meerkeuzevraag - een specifiek antwoord verwacht. 

formulierenstramien

raster van horizontale en verticale lijnen waarop bij formulierenvormgeving veel terugkerende elementen, zoals teksten, lijnen, cijfers en andere grafische elementen worden gepositioneerd.

foto

een zwartwit-afbeelding of kleurenafbeelding, een stilstaand beeld op een plat vlak vervaardigd middels fotografie, met een analoge of digitale fotocamera die met een relatief korte belichtingstijd lichtgevoelig materiaal heeft belicht en daarop een beeld heeft achtergelaten. 

foto-afdruk

een positieve afdruk op fotopapier van een filmnegatief. Een papierafdruk of een kleurprint van een middels fotografie vervaardigd digitaal bestand wordt ook een foto-afdruk genoemd. 

fotografie en illustraties

afbeeldingsvormen die in communicatie een verhaal ondersteunen, hoewel ze ook zelfstandig gebruikt kunnen worden. Maar als de foto of illustratie een functie heeft in communicatie is er vaak een wisselwerking tussen deze afbeelding en de context, dus het persbericht, de websitepagina, de catalogus, de brochure, het magazine. Een foto wordt voor de gelegenheid gemaakt door een fotograaf, die met een briefing op pad wordt gestuurd om het beeld te schieten. Ook worden foto’s, als het onderwerp niet al te specifiek is, of als de foto niet op een betrekkelijk eenvoudige manier gemaakt kan worden, ingekocht via een persbureau of stockbureau, een leverancier van zogenaamd rechtenvrije foto’s. Illustraties worden veelal wél op maat gemaakt; er wordt een illustrator met een eigen herkenbare stijl of specialisme uitgenodigd om op basis van een briefing een illustratie te maken. Dat kunnen vrije illustraties zijn, maar ook een zeer specifieke technische tekening - een zogenaamde infographic. Datavisualisatie is een complexe vorm van illustratie, maar anders dan de infographic vertelt de illustratie bij datavisualisatie geen verhaal, maar ziet de kijker de illustratie zodanig dat de gewenste informatie afgelezen kan worden. Andere vormen van illustraties zijn strips en cartoons, karikaturen; illustraties met een zeer specifieke toepassing. Een goede illustratie is onmisbaar in de communicatie van vandaag de dag. Beelden zeggen veel, soms meer dan woorden, vaak anders dan woorden en soms ook beter dan woorden. En dat is mooi meegenomen als het gaat om gevoelige, ingewikkelde en omvangrijke communicatie. Bijvoorbeeld bij transities, product- en bedrijfspresentaties, technische en beleidsprocessen, productcatalogi. Als het complex is en het is met tekst alleen niet op te lossen, dan zijn illustraties en fotografie een onmisbare ondersteuning bij het verhelderen en overbrengen van informatie, het betrekken, motiveren en in beweging brengen van mensen.

fotografisch zetten

fotozetten, fotozetwerk, fotografisch zetsysteem, apparatuur om zetwerk - tekst en eenvoudige lijnvormen - te produceren, waarbij tekst voorzien van zetcodes via een toetsenbord wordt ingevoerd en de tekens letter voor letter, via een systeem van glazen of kunststof negatiefplaten of negatief-matrijzen, spiegels en lenzen op lichtgevoelige film - onleesbaar positief - of papier worden geprojecteerd. Het beeldscherm dat daarbij wordt gebruikt toont niet een suggestie van het eindresultaat - wysiwyg, maar geeft een overzicht van de gebruikte zetcodes. Na de belichting wordt het belichte materiaal uit de zetmachine genomen en via chemische weg ontwikkeld om vervolgens via traditionele lithografie - opzichtmodellen zoals werktekeningen, of doorzichtmodellen zoals positief- of negatiefmontages - tot offsetfilms te worden geproduceerd. De Monophoto was rond 1950 de eerste fotozetmachine van Engels fabricaat. Van 1960 tot 1985 werd deze techniek door Linotype, Berthold en Scangraphic sterk geprofessionaliseerd tot hoogwaardige high-end zetsystemen, de top van de markt. Na 1985 heeft Apple met de Macintosch, Adobe met Postscript en Quark met QuarkXpress het fotografisch zetten geheel verdrongen. De desktopcomputer en het DTP-en hebben de mogelijkheden van de ontwerper, de kwaliteit van de werktekenen en de snelheid van het grafische drukwerkproces enorm vergroot.

fotokopiëren

een fotokopie maken, met een kopieerapparaat (fotokopieermachine) langs fotografische weg (xerografisch) een tweede exemplaar vervaardigen, vrijwel identiek aan het origineel. Fotokopiëren is een elektrofotografisch procedé met poedervormige - soms vloeibare -toner voor het printen of het maken van afdrukken op losse vellen papier en licht karton. Het afdrukken gebeurt met een origineel dat gescand wordt, óf zonder vaste drukvorm, zonder beelddrager waarbij het beeld als digitaal bestand voor elke afdruk, voor elk vel, direct vanuit de computer naar de printer wordt gezonden. Materialen die elektrostatisch kunnen worden geladen worden met deze techniek geprint, dus bijvoorbeeld geen stoffen. Lasertechniek werkt met een elektrostatisch opgeladen drum, waarop het negatieve beeld met lasertechnologie wordt ontladen. Op de gebieden die de laser raakt valt de statische lading weg: dat is het negatief principe. Aan de delen van de trommel die statisch zijn gebleven hecht zich een chemische, droge toner die met druk wordt overgebracht op statisch geladen papier en met hitte (160 graden) wordt gefixeerd op het vel. Na de afdruk wordt de overtollige toner van de trommel verwijderd en voorbereid om de volgende afdruk te maken. Fotokopiëren is geschikt voor afdrukken in kleur, op papier en karton, kleine aantallen (tot 1000 stuks), kleinere formaten (A4- en A3-formaat). Dat laatste is mogelijk vanwege het ontbreken van insteltijd van de apparatuur. Aanvankelijk waren kopieermachines zogenaamde natkopieerders; de afdrukken kwamen nat uit de machine, moesten voor gebruik eerst drogen en hadden een korte houdbaarheid. De Amerikaan Chester Carlson bedacht in 1937 een droog procedé op basis van statische elektriciteit en noemde het xerografie. De naam van dit procedé  is een soortnaam geworden; Xerox is hiervan afgeleid.

foto-litho

een transparant positief of negatief (film) die bestemd is voor vervaardiging van de drukvorm (offsetplaat) in offset druktechniek.

fotoprint

een positieve afdruk van een foto-negatief, een afdruk van fotozetsel van de fotozetmachine, of een foto-afdruk van een zwart-wit werktekening (van bijvoorbeeld een logo). 

fotospectraalmeter

meetinstrument bij de certificering van drukproeven en de productie van drukwerk en printwerk. Het instrument meet aan de hand van de reflectie de samenstelling van kleuren op een afdruk en beschrijft het aandeel van elke afzonderlijke drukkleur in de weergave. Door de vastgelegde waarden in een label aan de drukproef te koppelen, kan later in het productieproces met dezelfde gegevens gestreefd worden naar een zo overeenkomstig mogelijk eindresultaat.

fotozetmachine

apparatuur om fotografisch zetsel te produceren waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd dat naderhand in een chemisch bad ontwikkeld wordt. De Photon Lumitype was in 1948 de eerste succesvolle fotozetmachine. Het bedrijf Photon Inc. ontwikkelde het apparaat en domineerde de markt tot 1970 en gaf daarmee de aanzet tot de ontwikkeling van het digitaal zetten.

fotozetsel

zetwerk dat met behulp van een fotografische zetmachine, een fotozetmachine is geproduceerd. Kopij wordt door een toetsenbordbewerker ingevoerd in een fotozetmachine waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd. Naderhand wordt het belichte materiaal in een chemisch bad ontwikkeld tot een film - met leesbaar of onleesbaar positieve of negatieve tekst - of een papieren drager - met een positief of negatief letterbeeld.

fotozetten

het vervaardigen van zetwerk middels apparatuur waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd dat naderhand in een chemisch bad ontwikkeld wordt. 

foudraal

kartonnen koker, beschermende doos of verpakking voor een (gebonden) boek, de vormgeving en uitvoering is overeenkomstig het boek, bekleed - soms ook aan de binnenzijde - met bedrukt papier, linnen of zelfs leer en open aan de rugzijde.

frakturen

ofwel ’gotische letters’, een van de lettersoorten volgens de traditionele classificatie (Vox), letterontwerpen als het ware getekend met een riet-pen, waarmee in de middeleeuwse werd geschreven en Bijbels werden gedrukt. 

Franse titel

of voordehandse titel - klinkt als ’franse’, eerste bladzijde van een boek waarop uitsluitend de titel van het boek is vermeld in een kleinere lettergrootte dan op de titelpagina. De titelpagina - met titel, auteur, uitgever, vertaler, datum van verschijning enz. - is doorgaans de derde pagina.

Freehand

Adobe FreeHand, voorheen Aldus Freehand, een van de eerste software tekenpakketten voor het maken van tweedimensionale vectorafbeeldingen, professionele illustraties,  tekstbewerking en paginaopmaak voor grafische toepassingen. Het tekenprogramma wordt gebruikt door reclamebureaus, grafisch ontwerpers, illustratoren, productontwerpers, architecten en cartografen. FreeHand is een ontwikkeling uit 1988 van Aldus Corporation. In 1994 werd Aldus overgenomen door Adobe Systems maar vanwege de concurrentie met Adobe Illustrator doorverkocht aan Altsys dat later werd verkocht aan Macromedia. In 2005 nam Adobe Systems Macromedia over en sinds 2007 is de ontwikkeling van Freehand gestopt.

free publicity

positieve redactionele aandacht in de media, waarvoor niet betaald hoeft te worden, maar wat het gevolg is van een merk- of sponsorstrategie van een bedrijf, van een persbericht, een interview of van een bepaald nieuwswaardig feit.

freeware

vrij verspreidde en vrijelijk te dupliceren software. Geen rechten, geen kosten verschuldigd.

FSC-papier

Forest Stewardship Council, de grondstoffen van papier met dit keurmerk komen uit een verantwoord beheerd bos. De FSC werd in 1993 opgericht door natuur- en milieuorganisaties, mensenrechtenorganisaties en houthandelaren om duurzame richtlijnen op te stellen voor goed bosbeheer en om de handelsketen te certificeren waardoor de afnemer van het papier de garantie heeft dat het papier voor het drukwerk uit een duurzaam gecertificeerd bos komt. 

full color

FC, drukwerk in vier kleuren, druktechniek waarbij met slechts vier kleuren drukinkt alle kleuren en tinten te produceren zijn. De vier kleuren zijn Cyaan (blauw), Magenta (rood), Yellow (geel) en Key (zwart), kortweg CMYK (spreek uit: ’smeik’). Drukwerk dat in vier kleuren is gedrukt wordt aangegeven met ’4/4’ (aan beide zijden bedrukt met 4 kleuren). Drukwerk dat aan één zijde met 4 kleuren wordt bedrukt wordt aangegeven met ’4/0’. Vanaf het jaar 2000 is het drukken in FC steeds goedkoper geworden. Vanwege de concurrentie in de drukkerijwereld (meer aanbod dan vraag) en door goedkopere en snellere drukpersen. De insteltijd van een moderne drukpers hoeft niet langer te duren dan 5 minuten, in tegenstelling tot 20 jaar terug toen een plaatwissel nog een half uur tijd in beslag nam. In die tijd bestond het meeste drukwerk uit zwart met steunkleur - naast zwart een tweede drukgang in kleur. Niet alle drukkerijen beschikten over drukpersen die in één drukgang full color konden drukken. De laatste jaren zijn ook digitale technieken sterk in opkomst: het drukken en printen in full color is standaard geworden, zowel voor kantoren als thuis.

fulfilment

wordt ook als fulfillment geschreven, het gehele order- en serviceproces bij verkoop, met name webwinkels: afhandelen informatie- en prijsaanvragen, bestellingen, retouren, klachten en nazorg. ed.
 

start a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

start a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

 

HSTotaal woordenlijst:
van Faber-Castell Typometer tot fulfilment.

Verklaringen van communicatiebegrippen, design dialect, reclametaal, ontwerpwoorden, vormgeversjargon, typografische vaktaal, dtp-kreten, grafische uitdrukkingen, drukkerslatijn, papiertermen en van enige creatieve wartaal.

 

f

Faber-Castell Typometer

kunststof liniaal waarmee de lettergrootte en het regeltransport gemeten kan worden van letters. Op de liniaal staat een verdeling in centimeters, augustijnen (cicero’s) en inches. Wordt ook typometer of cicerolatje genoemd. 

factsheet

een feitenoverzicht, presentatie van gegevens waarin het draait om de kernpunten, vaak ondersteund met korte teksten, tabellen, opsommingen, schematische voorstellingen, iconen en infographics, met een maximale omvang van één, hooguit twee pagina’s. Factsheets bevatten vaak productinformatie, technische gegevens, statistieken, antwoorden op veelgestelde vragen, educatief 
materiaal of montage-instructies. Factsheets zijn soms een samenvatting van een langer document.

fantasieletters

letters die qua vorm en stijl niet kunnen worden ondergebracht in een van de rubrieken van de traditionele letterclassificatie: de Humanen, Garalden, Realen, Didonen, Mechanen, Linearen, Incisen, Scripten, Manuaren en Exoten.

FAQ

Frequently Asked Questions, veel gestelde vragen. De FAQ-button komt regelmatig voor op websites waar toelichting nodig is bij de handelingen die uitgevoerd moeten worden. Of waar aanvullende informatie nodig is bij bijvoorbeeld bestellingen. Of is het een lijst met feiten over bijvoorbeeld regels of afspraken, meestal in vraag-antwoord opzet.

Fasson

fabrikant en merk van zelfklevende materialen.

FC

full color drukwerk, vierkleurendruk, drukwerk dat wordt opgebouwd uit vier kleuren: Cyaan (blauw), Magenta (rood), Yellow (geel) en Black (zwart, de Key kleur); CMYK. 

Fibonacci-reeks

de konijnenreeks, getallenreeks van Leonardo Pisano, een reeks die de getallen van de Gulden Snede benadert en ingezet kan worden als hulpmiddel om tot een harmonische verhouding en een aangename verdeling te komen bij drukwerkverzorging. Denk bijvoorbeeld aan de verhouding tussen de bladspiegel en de zetspiegel van een boek, de marges van boekpagina’s, verschillende regellengtes, toenemend wit tussen teksten, oplopende lettergroottes, een reeks fotoformaten. De reeks is genoemd naar Leonardo Pisano, een wiskundige die mogelijk inspiratie opdeed in Algerije waar hij Indiase en Arabische wiskunde bestudeerde en de reeks in 1202 publiceerde na het bestuderen van het konijnenfokken. De reeks begint met 0 en 1 en vervolgens is elk volgend cijfer de som van de twee voorgaande (het is aannemelijk dat het fokken met twee konijnen is gestart). Dus als volgt: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946 enzovoorts. Deze getallenreeks is voor de typograaf en vormgever een hulpmiddel en niet bedoeld om er angstvallig aan vast te houden, maar er zo nodig vanaf te wijken om tot een werkbare reeks te komen.

film

glasheldere, dunne kunststof waarop, ook langs fotografische weg, teksten en afbeeldingen kunnen worden aangebracht. Fotografische film is voorzien van een lichtgevoelige zijde, de emulsiezijde, de schichtzijde. Een andere betekenis van film is de rolprent of video, een serie opeenvolgende stilstaande beelden die door de snelheid waarmee de beelden elkaar opvolgen door het oog als een vloeiende beweging worden ervaren.

filmretouche

het handmatig uitvoeren van eenvoudige correcties is lijnnegatieven. Zoals uitpunten: bij het maken van een negatiefopname kunnen kleine heldere puntjes in de emulsiezijde (in de schichtlaag, de schichtzijde) van de film zijn ontstaan die niet tot het beeld behoren. Deze gaatjes veroorzaken stipjes die bij het maken van clichés voor boekdruk of het maken van offsetplaten voor offset als beeld blijven staan en op elke afdruk zullen terugkeren. De gaatjes worden handmatig met zwarte dekverf op de niet-emulsiezijde van de film dicht geschilderd. Ook het zogenaamde doorhalen is retouchewerk. Onder doorhalen wordt verstaan het herstellen van onderbroken of gesluierde lijnen met speciale doorhaalnaalden of schraapmesjes (van Swann Morton). Rechte lijnen worden langs een stalen liniaal doorgehaald. Een lijn wordt aan één zijde helemaal opengehaald en niet gedeeltelijk, omdat er risico is dat het doorgehaalde deel niet precies aansluit op het niet-doorgehaalde deel van de lijn. 

fineliner

schrijfgereedschap, tekengereedschap, stiftje met zwarte, blauwe, groene of rode inkt, waarmee grafisch vormgevers zeer nauwkeurig hun gedachten op papier kunnen zetten.

flap

extra strook aan een omslag of een map die naar binnen gevouwen wordt en bedoeld is om de inhoud vast te houden en gebruikt kan worden voor aanvullende informatie. 

fleetmarking

het aanbrengen van afbeeldingen en teksten op transportmiddelen (auto’s, vliegtuigen) middels kunststof kleefmaterialen.

flexografie

flexodruk, flexo, snelle rotatieve hoogdruktechniek waarbij gebruik wordt gemaakt van flexibele, rubber, kunststof of metalen drukvormen waarop de drukvorm verhoogd is aangebracht. Flexo vindt voornamelijk toepassing in de verpakkingsindustrie, zeer geschikt voor flexibele verpakkingsmaterialen, zoals papier, karton, textiel, kunststof, aluminiumfolie en golfkarton. Bijvoorbeeld voor inpakpapier, vleeswarenzakjes, dozen, draagtassen. Flexodrukpersen leveren vandaag de dag topkwaliteit verpakkingen, bedrukken golfkarton met een maximale dikte van 10 mm, met een snelheid van 12.000 vel per uur op een formaat van zo’n 1,5 x 2,5 meter in 10 kleuren.

flow chart

beknopt overzicht van de structuur, de flow, van een interactieve programma, ook van een website.

fluoriserende inkten

zeefdrukinkt met een grove pigment en extreem felle kleurkracht, verkrijgbaar in een beperkt aantal tinten, groen, rose, rood, geel of blauw. Fluorinkt is beperkt lichtecht en daardoor bedoeld voor binnengebruik en minder geschikt voor buitenreclame. 

flyer

een communicatiemiddel, een grafisch product, een ongevouwen, tweezijdig bedrukt blad van twee pagina’s (voor- en achterzijde), vaak kleiner dan A4 (bijvoorbeeld A5-formaat, 10,5 x 14,8 cm). Een flyer wordt ingezet voor een korte, kernachtige boodschap, geen lange teksten. Verspreiding vindt plaats via hah-bezorging, op straat, in de open lucht bij bijvoorbeeld festivals en evenementen. 

FM-raster

Frequency Modulated raster, staccato, stochastisch of cristalraster, ook wel genoemd diffusion dither, een uitvinding uit de jaren 90. FM-raster is een raster om kleurenfoto’s te reproduceren en waarmee verlopende kleurtinten en egale kleurvlakken worden weergegeven. Het is een variant op het klassieke puntenraster, het AM-raster. Bij het FM-raster worden zeer kleine stippen - microdots - in een willekeurig patroon gerangschikt. Donkere tinten worden weergegeven met meer stippen en lichte tinten met minder stippen - vandaar de term Frequency Modulated (frequentie gecontroleerd). De willekeurige verdeling van de punten voorkomt patroonvorming, rozetvorming, trapvorming bij schuine lijnen en het moiréverschijnsel in de beeldweergave, een nadelig verschijnsel bij traditionele AM-rasters. De microdot-structuur van het FM-raster leidt bijna tot fotokwaliteit; zeer fijne details, vloeiende tinten en kleine teksten kunnen gemakkelijk in raster worden opgebouwd. FM-rasters kennen ook nadelen: de middentoonpartijen ogen vaak korrelig, wolkerig en zijn daardoor minder egaal, de voorbereiding duurt langer vanwege het zwaardere rekenwerk in de RIP en de fijne rasterpunten zijn gevoeliger voor puntverbreding waardoor kleuren lastiger zijn te beheersen. FM-raster is is vanwege deze nadelige kanten doorontwikkeld tot het Sublima-raster, een mengvorm tussen gewone AM-raster en het FM-raster, met de voordelen van beide.

folder

grafisch product, communicatiemiddel van 4 of 6 pagina’s met een uitsluitend een gevouwen eindresultaat, dus zonder nietje of op een andere wijze gebrocheerd. Niet te verwarren met een folder, dat een gevouwen product is. Een flyer wordt gevouwen met een wikkelslag, luikvouw (af altaarvouw) of zigzag. Van een brochure wordt gesproken als het eindproduct uit meer dan zes pagina’s bestaat en er nietjes of andere technieken zijn gebruikt om te brocheren.

foliedruk

of persvergulden, een veredelingstechniek waarbij een afbeelding in gekleurde glanzende of matte folie, zelfs goudfolie - bladgoud, door middel van een magnesium of messing stempel, hitte (130 graden) en hoge druk op een materiaal (linnen, papier of karton, zelfs leer) wordt aangebracht, bijvoorbeeld op een luxe boekomslag, waardepapieren, luxe visitekaartjes. Het resultaat is een afbeelding met zeer hoge glans. Naast goudfolie en zilverfolie is er een grote variatie aan gekleurde folie, metallic folie, matte folie en holografische folie. Wordt foliedruk gecombineerd met een blindstempel (preegdruk) dan wordt het effect versterkt en komt de folie verdiept in of verhoogd op de ondergrond te liggen. 

folio

een vel papier dat over de lange zijde één maal is gevouwen, dus bij elkaar 4 pagina’s, bladformaat van 215 x 340 mm, in de periode vóór de standaardisering van papierformaten (de A-reeks) in Europa in gebruik.

fond

kleurfond, een gekleurd vlak dat de ondergrond, achtergrond of het decor vormt voor een object (typografisch, beeld, foto); een rode letter op een geel fond.

font

verzameling letters, cijfers, tekens en symbolen van één variant binnen een lettertype (bijvoorbeeld Helvetica normaal romein) dat analoog in de letterkast, of digitaal in een tekstverwerker, de zetmachine, printer of software aanwezig is. 

fopdracht

populaire maar flauwe grap die in het grafisch bedrijf wordt uitgehaald bij groentjes, stagiairs en leerlingen. Zij worden op een onmogelijke boodschap uitgestuurd om bijvoorbeeld een zakje rasterpuntjes te halen bij een collega-bedrijf en worden vervolgens een middag van het kastje naar de muur gestuurd; de rasterpuntjes zijn toevallig nét op. Slimmeriken hadden het snel door, lieten zich niet bij de neus nemen en namen een vrije middag. Andere boodschappen waarmee leerlingen op pad worden gestuurd zijn de letterzeef, kwadratenschaar, de pasjesboor, de rasterwisselstang, het uitgekooktlood, de kleurenbalk en het lenzenvijltje. Vanwege de professionalisering van de opleiding en de komst van een steeds mondiger en meer streetwise student is het uithalen van grappen een vrij zinloze bezigheid en daarmee het op pad sturen van studenten met fopdrachten vrijwel verdwenen. 

formaatwit

metalen werkmateriaal van de handzetter voor het samenstellen van zetwerk voor hoogdrukvormen. Formaatwit is een vorm van wit, dat wordt gebruikt om lager liggende, niet-drukkende delen in een hoogdrukvorm die worden gebruikt om de hoger liggende, drukkende delen - clichés, pagina’s - in positie te brengen en te houden. Formaatwit zijn grote stukken lood, gietijzer of aluminium tot een formaat van maximaal 60 cicero lang, dat wordt gebruikt bij opsluiten van drukvormen die uit 4, 8, 16 of 32 pagina’s bestaan, zogenaamde drukvellen. Het samenstellen heet ’inslaan’ en vindt plaats op ’het steen’, een grote stenen of gietijzeren tafel in de boekdrukkerij. Formaatwit wordt in de zetterij opgeborgen in zogenaamde formaatkasten. 

formulier

een gedrukt of elektronisch invulmodel (forms op internet) van een of meerdere pagina’s om vanwege een procedure met de hand of via een toetsenbord en beeldscherm gestructureerd informatie te vast te leggen (bijvoorbeeld een verzoek, vaststelling, verklaring, beschikking), te lezen, te bewerken en te transporteren. Doorgaans is een formulier voorgestructureerd en wordt door middel van een vraagstelling - een open vraag, een expliciet antwoord, een meerkeuzevraag - een specifiek antwoord verwacht. 

formulierenstramien

raster van horizontale en verticale lijnen waarop bij formulierenvormgeving veel terugkerende elementen, zoals teksten, lijnen, cijfers en andere grafische elementen worden gepositioneerd.

foto

een zwartwit-afbeelding of kleurenafbeelding, een stilstaand beeld op een plat vlak vervaardigd middels fotografie, met een analoge of digitale fotocamera die met een relatief korte belichtingstijd lichtgevoelig materiaal heeft belicht en daarop een beeld heeft achtergelaten. 

foto-afdruk

een positieve afdruk op fotopapier van een filmnegatief. Een papierafdruk of een kleurprint van een middels fotografie vervaardigd digitaal bestand wordt ook een foto-afdruk genoemd. 

fotografie en illustraties

afbeeldingsvormen die in communicatie een verhaal ondersteunen, hoewel ze ook zelfstandig gebruikt kunnen worden. Maar als de foto of illustratie een functie heeft in communicatie is er vaak een wisselwerking tussen deze afbeelding en de context, dus het persbericht, de websitepagina, de catalogus, de brochure, het magazine. Een foto wordt voor de gelegenheid gemaakt door een fotograaf, die met een briefing op pad wordt gestuurd om het beeld te schieten. Ook worden foto’s, als het onderwerp niet al te specifiek is, of als de foto niet op een betrekkelijk eenvoudige manier gemaakt kan worden, ingekocht via een persbureau of stockbureau, een leverancier van zogenaamd rechtenvrije foto’s. Illustraties worden veelal wél op maat gemaakt; er wordt een illustrator met een eigen herkenbare stijl of specialisme uitgenodigd om op basis van een briefing een illustratie te maken. Dat kunnen vrije illustraties zijn, maar ook een zeer specifieke technische tekening - een zogenaamde infographic. Datavisualisatie is een complexe vorm van illustratie, maar anders dan de infographic vertelt de illustratie bij datavisualisatie geen verhaal, maar ziet de kijker de illustratie zodanig dat de gewenste informatie afgelezen kan worden. Andere vormen van illustraties zijn strips en cartoons, karikaturen; illustraties met een zeer specifieke toepassing. Een goede illustratie is onmisbaar in de communicatie van vandaag de dag. Beelden zeggen veel, soms meer dan woorden, vaak anders dan woorden en soms ook beter dan woorden. En dat is mooi meegenomen als het gaat om gevoelige, ingewikkelde en omvangrijke communicatie. Bijvoorbeeld bij transities, product- en bedrijfspresentaties, technische en beleidsprocessen, productcatalogi. Als het complex is en het is met tekst alleen niet op te lossen, dan zijn illustraties en fotografie een onmisbare ondersteuning bij het verhelderen en overbrengen van informatie, het betrekken, motiveren en in beweging brengen van mensen.

fotografisch zetten

fotozetten, fotozetwerk, fotografisch zetsysteem, apparatuur om zetwerk - tekst en eenvoudige lijnvormen - te produceren, waarbij tekst voorzien van zetcodes via een toetsenbord wordt ingevoerd en de tekens letter voor letter, via een systeem van glazen of kunststof negatiefplaten of negatief-matrijzen, spiegels en lenzen op lichtgevoelige film - onleesbaar positief - of papier worden geprojecteerd. Het beeldscherm dat daarbij wordt gebruikt toont niet een suggestie van het eindresultaat - wysiwyg, maar geeft een overzicht van de gebruikte zetcodes. Na de belichting wordt het belichte materiaal uit de zetmachine genomen en via chemische weg ontwikkeld om vervolgens via traditionele lithografie - opzichtmodellen zoals werktekeningen, of doorzichtmodellen zoals positief- of negatiefmontages - tot offsetfilms te worden geproduceerd. De Monophoto was rond 1950 de eerste fotozetmachine van Engels fabricaat. Van 1960 tot 1985 werd deze techniek door Linotype, Berthold en Scangraphic sterk geprofessionaliseerd tot hoogwaardige high-end zetsystemen, de top van de markt. Na 1985 heeft Apple met de Macintosch, Adobe met Postscript en Quark met QuarkXpress het fotografisch zetten geheel verdrongen. De desktopcomputer en het DTP-en hebben de mogelijkheden van de ontwerper, de kwaliteit van de werktekenen en de snelheid van het grafische drukwerkproces enorm vergroot.

fotokopiëren

een fotokopie maken, met een kopieerapparaat (fotokopieermachine) langs fotografische weg (xerografisch) een tweede exemplaar vervaardigen, vrijwel identiek aan het origineel. Fotokopiëren is een elektrofotografisch procedé met poedervormige - soms vloeibare -toner voor het printen of het maken van afdrukken op losse vellen papier en licht karton. Het afdrukken gebeurt met een origineel dat gescand wordt, óf zonder vaste drukvorm, zonder beelddrager waarbij het beeld als digitaal bestand voor elke afdruk, voor elk vel, direct vanuit de computer naar de printer wordt gezonden. Materialen die elektrostatisch kunnen worden geladen worden met deze techniek geprint, dus bijvoorbeeld geen stoffen. Lasertechniek werkt met een elektrostatisch opgeladen drum, waarop het negatieve beeld met lasertechnologie wordt ontladen. Op de gebieden die de laser raakt valt de statische lading weg: dat is het negatief principe. Aan de delen van de trommel die statisch zijn gebleven hecht zich een chemische, droge toner die met druk wordt overgebracht op statisch geladen papier en met hitte (160 graden) wordt gefixeerd op het vel. Na de afdruk wordt de overtollige toner van de trommel verwijderd en voorbereid om de volgende afdruk te maken. Fotokopiëren is geschikt voor afdrukken in kleur, op papier en karton, kleine aantallen (tot 1000 stuks), kleinere formaten (A4- en A3-formaat). Dat laatste is mogelijk vanwege het ontbreken van insteltijd van de apparatuur. Aanvankelijk waren kopieermachines zogenaamde natkopieerders; de afdrukken kwamen nat uit de machine, moesten voor gebruik eerst drogen en hadden een korte houdbaarheid. De Amerikaan Chester Carlson bedacht in 1937 een droog procedé op basis van statische elektriciteit en noemde het xerografie. De naam van dit procedé  is een soortnaam geworden; Xerox is hiervan afgeleid.

foto-litho

een transparant positief of negatief (film) die bestemd is voor vervaardiging van de drukvorm (offsetplaat) in offset druktechniek.

fotoprint

een positieve afdruk van een foto-negatief, een afdruk van fotozetsel van de fotozetmachine, of een foto-afdruk van een zwart-wit werktekening (van bijvoorbeeld een logo). 

fotospectraalmeter

meetinstrument bij de certificering van drukproeven en de productie van drukwerk en printwerk. Het instrument meet aan de hand van de reflectie de samenstelling van kleuren op een afdruk en beschrijft het aandeel van elke afzonderlijke drukkleur in de weergave. Door de vastgelegde waarden in een label aan de drukproef te koppelen, kan later in het productieproces met dezelfde gegevens gestreefd worden naar een zo overeenkomstig mogelijk eindresultaat.

fotozetmachine

apparatuur om fotografisch zetsel te produceren waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd dat naderhand in een chemisch bad ontwikkeld wordt. De Photon Lumitype was in 1948 de eerste succesvolle fotozetmachine. Het bedrijf Photon Inc. ontwikkelde het apparaat en domineerde de markt tot 1970 en gaf daarmee de aanzet tot de ontwikkeling van het digitaal zetten.

fotozetsel

zetwerk dat met behulp van een fotografische zetmachine, een fotozetmachine is geproduceerd. Kopij wordt door een toetsenbordbewerker ingevoerd in een fotozetmachine waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd. Naderhand wordt het belichte materiaal in een chemisch bad ontwikkeld tot een film - met leesbaar of onleesbaar positieve of negatieve tekst - of een papieren drager - met een positief of negatief letterbeeld.

fotozetten

het vervaardigen van zetwerk middels apparatuur waarbij lettertekens met behulp van een lenzenstelsel en via een fotografisch procedé op lichtgevoelig papier of film worden geprojecteerd dat naderhand in een chemisch bad ontwikkeld wordt. 

foudraal

kartonnen koker, beschermende doos of verpakking voor een (gebonden) boek, de vormgeving en uitvoering is overeenkomstig het boek, bekleed - soms ook aan de binnenzijde - met bedrukt papier, linnen of zelfs leer en open aan de rugzijde.

frakturen

ofwel ’gotische letters’, een van de lettersoorten volgens de traditionele classificatie (Vox), letterontwerpen als het ware getekend met een riet-pen, waarmee in de middeleeuwse werd geschreven en Bijbels werden gedrukt. 

Franse titel

of voordehandse titel - klinkt als ’franse’, eerste bladzijde van een boek waarop uitsluitend de titel van het boek is vermeld in een kleinere lettergrootte dan op de titelpagina. De titelpagina - met titel, auteur, uitgever, vertaler, datum van verschijning enz. - is doorgaans de derde pagina.

Freehand

Adobe FreeHand, voorheen Aldus Freehand, een van de eerste software tekenpakketten voor het maken van tweedimensionale vectorafbeeldingen, professionele illustraties,  tekstbewerking en paginaopmaak voor grafische toepassingen. Het tekenprogramma wordt gebruikt door reclamebureaus, grafisch ontwerpers, illustratoren, productontwerpers, architecten en cartografen. FreeHand is een ontwikkeling uit 1988 van Aldus Corporation. In 1994 werd Aldus overgenomen door Adobe Systems maar vanwege de concurrentie met Adobe Illustrator doorverkocht aan Altsys dat later werd verkocht aan Macromedia. In 2005 nam Adobe Systems Macromedia over en sinds 2007 is de ontwikkeling van Freehand gestopt.

free publicity

positieve redactionele aandacht in de media, waarvoor niet betaald hoeft te worden, maar wat het gevolg is van een merk- of sponsorstrategie van een bedrijf, van een persbericht, een interview of van een bepaald nieuwswaardig feit.

freeware

vrij verspreidde en vrijelijk te dupliceren software. Geen rechten, geen kosten verschuldigd.

FSC-papier

Forest Stewardship Council, de grondstoffen van papier met dit keurmerk komen uit een verantwoord beheerd bos. De FSC werd in 1993 opgericht door natuur- en milieuorganisaties, mensenrechtenorganisaties en houthandelaren om duurzame richtlijnen op te stellen voor goed bosbeheer en om de handelsketen te certificeren waardoor de afnemer van het papier de garantie heeft dat het papier voor het drukwerk uit een duurzaam gecertificeerd bos komt. 

full color

FC, drukwerk in vier kleuren, druktechniek waarbij met slechts vier kleuren drukinkt alle kleuren en tinten te produceren zijn. De vier kleuren zijn Cyaan (blauw), Magenta (rood), Yellow (geel) en Key (zwart), kortweg CMYK (spreek uit: ’smeik’). Drukwerk dat in vier kleuren is gedrukt wordt aangegeven met ’4/4’ (aan beide zijden bedrukt met 4 kleuren). Drukwerk dat aan één zijde met 4 kleuren wordt bedrukt wordt aangegeven met ’4/0’. Vanaf het jaar 2000 is het drukken in FC steeds goedkoper geworden. Vanwege de concurrentie in de drukkerijwereld (meer aanbod dan vraag) en door goedkopere en snellere drukpersen. De insteltijd van een moderne drukpers hoeft niet langer te duren dan 5 minuten, in tegenstelling tot 20 jaar terug toen een plaatwissel nog een half uur tijd in beslag nam. In die tijd bestond het meeste drukwerk uit zwart met steunkleur - naast zwart een tweede drukgang in kleur. Niet alle drukkerijen beschikten over drukpersen die in één drukgang full color konden drukken. De laatste jaren zijn ook digitale technieken sterk in opkomst: het drukken en printen in full color is standaard geworden, zowel voor kantoren als thuis. 

fulfilment

wordt ook als fulfillment geschreven, het gehele order- en serviceproces bij verkoop, met name webwinkels: afhandelen informatie- en prijsaanvragen, bestellingen, retouren, klachten en nazorg. ed.
 

start a b c d e f g h i j k l m n o p q r s t u v w x y z

Een leuke vraag en geen antwoord gevonden? Of mist u een woord? Mail HSTotaal: mail@hstotaal.nl.

Een leuke vraag en geen antwoord gevonden? Of mist u een woord? Mail HSTotaal: mail@hstotaal.nl.